Foamposite – Chất liệu của tương lai
Trước khi bước vào phân tích loại chất liệu đặc biệt được áp dụng thành công trên mẫu giày bóng rổ Nike Air Foamposite và những mẫu giày sử dụng chất liệu này, người viết muốn đem đến cho bạn đọc một câu chuyện về sự ra đời của đôi giày này.
Được thiết kế bởi Eric Avar, ban đầu, mẫu giày này được dành cho Scottie Pippen, với cái tên “Foamposite 33” (33: Số áo của Scottie Pippen khi thi đấu cho Chicago Bulls). Thế nhưng trong một lần làm việc với Penny Hardaway, cầu thủ này được đề nghị nhiều mẫu thiết kế khác nhưng lại chẳng có mẫu nào ưng ý của ông, cho đến khi ông nhìn thấy đôi Foamposite trong giỏ của Eric Avar. Và từ đó, logo Half Cent trở thành biểu tượng của dòng Nike Air Foamposite.
Về cơ bản, Foamposite là một chất liệu tổng hợp (synthetic material) có nguồn gốc là nhựa PU lỏng, sau đó được đúc trong khuôn để tạo nên chất liệu “foamposite” cứng cáp được dùng làm upper của giày.Trên lý thuyết, chẳng ai nghĩ nó sẽ thành công. Vì nó đã đi sai với mô típ giày bóng rổ ngày xưa – kết hợp giữa thân bằng da và đế bằng cao su, trước khi nó được ra đời, mọi người đều cho rằng đây sẽ là một thất bại của Nike. 15 năm sau đó, Nike đã chứng minh cho mọi người đây là một bước đi hoàn toàn đúng đắn.
Vào thời điểm Nike đưa ra ý tưởng cho chất liệu này, hàng loạt công ty đã đưa những bản concepts cho Nike. Tuy nhiên chẳng có công ty nào có thể chế tạo được công thức đúng cho loại chất liệu này ngoài trừ công ty xe hơi Hàn Quốc Daewoo. Nói không ngoa thì Daewoo chính là một nhân tố quan trọng phía sau sự thành công của chất liệu này.Tất nhiên mục tiêu mà Nike nhắm đến khi chất liệu này được phát triển là một sản phẩm tuy đơn giản nhưng lại sở hữu công nghệ phức tạp, cắt giảm chi tiết trên thân giày, mang lại sự thoải mái cho người mang và trên hết là độ bền bỉ. Do đó, chất liệu foamposite hoàn toàn phù hợp với các tiêu chí trên, nhưng cái giá phải trả cho công đoạn quan trọng nhất là đúc khuôn thì không hề rẻ tí nào, $750,000 cho một công đoạn duy nhất. Điều này lí giải vì sao Nike Air Foamposite có giá bán lẻ gần như là cao nhất giữa thị trường giày bóng rổ lúc bấy giờ.Được thiết kế để giữ được hình dạng nguyên vẹn bất kể mọi hoạt động đi lại hay chơi bóng hoặc thậm chí làm những công việc không hề nhẹ nhàng chút nào, Nike đã phải cải tiến midsole có độ bền và chắc hơn gấp 5 lần so với midsole của những đôi giày bóng rổ khác. Đồng thời việc sử dụng keo và chỉ may cũng không giống như những đôi giày khác, bằng cách nào đó, Nike đã đi trước thời đại bằng cách sử dụng những công nghệ mới để hỗ trợ trong việc thiết kế mẫu giày đầy tính cách mạng này.
Là loại chất liệu có độ bền cao hơn so với những chất liệu khác, điều này làm tăng tuổi thọ của 1 đôi foamposite. Ngoài ra, chất liệu foamposite còn có một đặc điểm khác, sau một thời gian mang, hơi và nhiệt của bàn chân tỏa ra khiến cho chất liệu foamposite co giãn và ôm sát (snug) theo khuôn bàn chân của người mang, khiến cho đôi giày giống như được thiết kế dành riêng cho bàn chân đó, và điều này làm cho người mang cực kì thoải mái. Nhưng điều bất lợi là để quá trình co giãn (break-in) diễn ra thì người mang sẽ phải chịu nóng vì phần thoáng khí của đôi giày chỉ diễn ra trên bề mặt lưỡi gà, nơi duy nhất có lỗ thoáng khí (vetilator). Một số người cho rằng Foamposite khá nặng vì chất liệu nhưng thực tế, foamposite lại là chất liệu nhẹ, đôi giày nặng vì phần midsole được làm cứng chắc gấp 5 lần so với midsole của những đôi giày như Air Force 1, Jordan,…
Có hàng loạt câu truyện thú vị bên lề của Foamposite, điển hình như việc là đôi giày thiết kế cho Penny Hardaway nhưng người mang nó lên sân đầu tiên lại là Mike Bibby, cùng ngày hôm đó, Penny lại chọn Penny 2 để thi đấu. Hay cầu thủ đầu tiên mang Nike Air Foamposite vào sự kiện All-Star lại là Tim Duncan,…
Những ngày ra mắt năm 1997 của Nike Air Foamposite không mấy thành công, với giá bán lẻ $170 cho phiên bản Foamposite Pro và $180 cho phiên bản Foamposite One khiến đôi giày không trở nên quá mắc, lên kệ ở Niketown và rồi lại xuất hiện trên kệ của Nike Outlet với cái giá chỉ còn $120.
Còn đối với NBA, đôi giày vẫn chưa có đủ màu đen theo như quy định màu sắc đồng phục của đội Orlando Magics, và điều duy nhất mà Penny có thể làm là… lấy bút lông đen tô xen kẽ lên đôi Nike Air Foamposite Royal. Biết làm sao được, chữa cháy hay thế là cùng.
Cho đến tận bây giờ thì những đầu giày chẳng lạ gì với những đôi giày Foamposite, một số phối màu riêng còn có mức giá bán lại cao gấp 4, 5 lần so với cái giá retail $230, ví dụ điển hình là phiên bản Nike Foamposite Galaxy và Paranorman.
Foamposite về sau đã được cải tiến thành Hyperposite, nhẹ hơn, cứng cáp hơn, và chắc chắn hơn là những gì mà hyperposite mang đến, được áp dụng cho những thiết kế như Nike Air Barkley Posite, LeBron XI, Nike Hyperposite 1&2. Tuy nhiên, Foamposite cũng có những thiết kế khá thành công như Total Air Foamposite Max (hay còn gọi là Tim’s vì được Tim Duncan mang khá nhiều), Nike Air Flightposite. Hoặc những thiết kế sử dụng chất liệu Foamposite như Nike Zoom LeBron IV, Nike Zoom LeBron V, Jordan Melo M4, Nike Air Force 1 Foamposite, Zoom Rookies,…
Nike Zoom LeBron IV
Nike Air Force 1 High Foamposite
Nike Hyperposite Statue of Liberty
Nike Total Air Foamposite Max
Nike Zoom Rookies
Nike Zoom LeBron V
Nike Flightposite 3
Foamposite là loại chất liệu bền, chắc chắn và có độ hỗ trợ cực kì tốt nhờ khả năng co giãn theo khuôn bàn chân. Đây chính là chất liệu để thiết kế mẫu giày bóng rổ có hiệu năng hoạt động tốt nhất.
Nguồn hình ảnh: Solecollector, Kicksonfire.